|
Zgromadzenie Sióstr św. Michała Archanioła, o popularnej
nazwie michalitki jest instytutem zakonnym, w którym siostry łączą postawę
kontemplacyjnego uwielbienia Boga z czynną miłością apostolską realizowaną w
pracy wychowawczej, katechetycznej, charytatywno-społecznej, w duszpasterstwie
parafialnym i na misjach.
Zgromadzenie założył pod koniec XIX wieku bł.
ks. Bronisław Markiewicz przy współudziale Sługi Bożej m. Anny Kaworek. Podstawą
życia sióstr są dwie zasady: rKtóż jak Bógr1; i rPowściągliwość i Pracar1;. Zasady
te zobowiązują nas do umiłowania Boga nade wszystko i szukania Jego chwały przez
realizowanie dobra, sprawiedliwości i miłości.
Powołaniem naszym jest
ukazywanie Chrystusa światu, a szczególnie dzieciom i młodzieży przez
wychowywanie w zasadach wiary oraz w duchu powściągliwości i pracy.
Głównym
patronem wspólnoty jest św. Michał Archanioł pierwszy obrońca chwały Bożej i
zwycięstwa prawdy. Razem z Nim i na Jego wzór pragniemy:
- adorować Tego,
któremu cześć wyśpiewują Aniołowie i wychwalają wszyscy sprawiedliwi, a bez
którego niespokojne jest ludzkie serce;
-
kochać Tego, który pierwszy
obdarzył miłością i zawsze pozostaje wierny;
-
służyć Temu, który jest
jedynym Panem, a potrzebuje pomocy w biednym dziecku i każdym potrzebującym
człowieku;
-
poprzestawać na małym, żyć radośnie, pracowicie i
powściągliwie, wierząc, że On sam wystarczy.
W Polsce jesteśmy obecne
na 30 placówkach parafialnych. Pracujemy jako katechetki, pielęgniarki,
zakrystianki, organistki, kancelistki, opiekunki parafialne. Prowadzimy domy
dziecka, przedszkola, świetlice środowiskowe, dom matki i dziecka. Zgromadzenie
wyrosło na polskiej ziemi, ale obecnie objęło działalnością apostolską i
wychowawczą także inne kraje. Siostry Michalitki pracują we Francji, Niemczech, Włoszech,
na Białorusi i Ukrainie, a w Kamerunie prowadzimy dwie placówki misyjne.
Wszędzie posługujemy najbardziej potrzebującym.
HISTORIA DŁUŻSZA
Po prawej stronie drogi wiodącej z Krosna do Iwonicza i Rymanowa, na skraju miejscowości Miejsce Piastowe, w głębi ogrodu, stoją zabudowania należące do Zgromadzenia Sióstr św. Michała Archanioła. Tu na podkarpackiej ziemi narodziło się to Zgromadzenie i tu w domu macierzystym znajduje się siedziba Zarządu Generalnego. Bliżej drogi stoi duży dwupiętrowy dom z czerwonej cegły, wybudowany przez siostry w latach 1920 - 1925. Nowa część o białych tynkach, dobudowana w latach 1982-1986, wraz z czerwonym murem pierwszego domu daje wspaniałe i sercu drogie połączenie barw. Przed domem znajduje się duży klomb w kształcie serca. Nie bez znaczenia jest tu ten znak "serce", bowiem wszystko, co tu się znajduje "z serca wyrosło", z głębokiego umiłowania Boga, Ojczyzny i dziecka opuszczonego.
Historia Zgromadzenia Sióstr Michalitek wpisana jest w dzieje Kościoła, naszej Ojczyzny i polskiego społeczeństwa. Spójrzmy więc w przeszłość, aby lepiej rozumieć i przeżywać teraźniejszość i z nadzieją otwierać się na przyszłość.
Początki zgromadzenia sięgają końca XIX wieku i trwającego wówczas - mimo zaborczych kordonów - polskiego odrodzenia religijnego. Specyfiką wszystkich powstających wówczas dzieł było zespolenie idei narodowej, idei odrodzenia religijnego z pracą społeczną "wśród ludu, przez lud i dla ludu". W takim duchu pracował w latach 1892-1912 ks. Bronisław Markiewicz, salezjanin, proboszcz małej galicyjskiej wsi Miejsce, z jego inicjatywy nazwanej od 1895 r. Miejscem Piastowym.
Założyciel Zgromadzeń św. Michała Archanioła, ks. Bronisław Markiewicz /1842-1912/ nawoływał do sprawiedliwości społecznej, trzeźwości, wypełnienia Kazimierzowych ślubów narodu i braterstwa ludów. Gorąco czcił Niepokalaną Królowę Polski, był apostołem częstej komunii św. wiernych i wczesnej komunii św. dzieci. Przepowiedział Papieża Polaka. W dramacie "Bój bezkrwawy" (wyd. III, Rzym 1979) pisze: "Najwyżej zaś Pan Bóg was wyniesie, kiedy dacie światu Wielkiego Papieża". Dla zaradzenia palącym potrzebom społecznym opracował zwarty program wychowawczy oparty na zasadach wiary, powściągliwości i pracy. Jako salezjanin "pragnął jednego, aby być narzędziem przeniesienia idei ks. Bosko na terytorium ziem polskich". W "Realiście" o. Władysław Kluz napisał: "Przed oczyma jego duszy stały niekończące się szeregi sierot polskich i dzieci bezdomnych... Pragnął dla nich zbudować miasteczko, gdzie by odnalazły dom rodzinny i gdzie byłyby szkoły, warsztaty, w których zdobywałyby wiedzę i postawę obywatelską". Właśnie w Miejscu Piastowym założył pierwsze zakłady wychowawcze dla chłopców i dziewcząt, które pod jego kierunkiem prowadzili jego duchowi synowie i córki, przyszli Michalici i Michalitki. Ks. Markiewicz pragnął wychowywać w duchu katolickim i polskim ubogą i zaniedbaną młodzież, osierocone dzieci. Potrzeba takich zakładów była ogromna, wystarczy nadmienić, że liczba dzieci opuszczonych w Galicji pod koniec XIX wieku dochodziła 50 tysięcy.
Ksiądz Markiewicz zmarł w Miejscu Piastowym 29.01.1912 r., nie doczekawszy zatwierdzenia kościelnego założonych zgromadzeń. W latach 1958 - 1994 trwał proces beatyfikacyjny, zakończony w dniu 2 lipca 1994 r. promulgowaniem w obecności papieża Jana Pawła II dekretu o heroiczności cnót sługi Bożego ks. Bronisława Markiewicza. 19 czerwca 2005 r odbyła się jego beatyfikacja.
Naczelne hasła "Powściągliwość i Praca", obrane dla dzieła wychowawczego, stały się pomocą w rozwiązywaniu wielu codziennych potrzeb. Powściągliwość - jako zdolność poprzestawania na małym i przyjmowania z wdzięcznością wszystkiego, jako daru Boga, wytyczała kierunek pracy duchowej, praca natomiast zarówno fizyczna jak i intelektualna stała się źródłem utrzymania i rozwoju nowych wspólnot zakonnych i dzieł wychowawczych przez nie prowadzonych. W tworzonych zakładach kładziono szczególny nacisk na przygotowanie zawodowe wychowanków, wyrobienie postawy szacunku dla pracy w potrójnym jej wymiarze: fizycznej, umysłowej i duchowej oraz na formację religijną.
Przy braku kościelnej akceptacji, od 1898 r. aż do chwili zatwierdzenia obie rodziny zakonne pracowały w ramach świeckiego Towarzystwa "Powściągliwość i Praca". Od roku 1902 patronuje im św. Michał Archanioł - sam zachwycony Stwórcą i Panem, pierwszy stanął w obronie czci i chwały Boga, pociągając za sobą zastępy dobrych aniołów. Pod Jego sztandarem prowadzimy bój bezkrwawy o zwycięstwo prawdy i Królestwo Boże w sercach ludzkich.
Pierwsze kandydatki przybywały do Miejsca Piastowego od 1894 r. ze wszystkich trzech zaborów. Praca ich była zupełnie bezinteresowna i pełna poświęcenia. Od początku poprzez głoszone konferencje Ojciec Założyciel przygotowywał i zaprawiał siostry do pracy wychowawczej i życia zakonnego. Napisał regułę zawiązującego się zgromadzenia, której art. 1 mówił: "Celem Zgromadzenia żeńskiego św. Michała Archanioła jest dążność do własnego uświątobliwienia czyli doskonałość chrześcijańska, pomagać bliźnim do zbawienia, a przede wszystkim wychowywać dzieci ubogie i opuszczone prawdziwie po chrześcijańsku. (Siostry) będą utrzymywać zakłady wychowawcze dzieci opuszczonych ze środków, jakie im poda Opatrzność Boska. W nich zaprawiać będą młodzież do cnót chrześcijańskich i tak ją kształcić, iżby w swoim czasie mogła sobie zapracować uczciwie na kawałek chleba". Ks. Markiewicz rozbudzał w siostrach cnotę miłości Boga i żarliwej miłości bliźniego oraz posłuszeństwo i pracowitość. Często przypominał im słowa Pana Jezusa "świętymi bądźcie". Mawiał "Módlmy się, żeby nas Pan Bóg uczynił świętymi, chociaż nie będziemy kanonizowani, ale świętymi być musimy". Był radykalny w odczytywaniu nakazów Ewangelii, przestrzegał: "Kto tu nie przyszedł, aby zostać świętym, aby przez pokorę, zaparcie się siebie i pracę przypodobać się jedynie Bogu i zdobyć sobie wyższy stopień doskonałości, taki niech sobie od nas idzie".
Zgromadzenie wzrastało wśród rozlicznych braków i trudności, z których najboleśniejszym był brak kościelnego zatwierdzenia. Wobec prawa były tylko służącymi - "służącymi dzieci opuszczonych", a pierwszym habitem prosta suknia i czarna chustka na głowie. Wobec wielu życiowych prób, braku zatwierdzenia siostry trwały w powołaniu umocnione przykładem Założyciela i złożonymi Bogu prywatnymi ślubami. Przybywały też stale nowe kandydatki.
Szczególną rolę w tworzeniu wspólnoty sióstr odegrała Sługa Boża Anna Kaworek /1872-1936/. Pochodziła ze Śląska. W 1894 r. przyjechała do Miejsca Piastowego i pomimo bardzo trudnych warunków życia, pozostała w Miejscu, poznając wyraźnie wolę Boga, że ma się poświęcić dla "maluczkich". W 1897 r. wraz z 5 towarzyszkami złożyła na ręce ks. Markiewicza prywatne śluby czystości, ubóstwa i posłuszeństwa, a w rok później śluby wieczyste. 2.11.1898 r. wybrana została przełożoną tworzącej się wspólnoty zakonnej. Przez swą niezachwianą wierność dla idei Założyciela i trwanie u steru młodego zgromadzenia zasłużyła na miano Współzałożycielki. Wykazała się swoistym charyzmatem w spełnianiu funkcji przełożonej. Kierowała Zgromadzeniem aż do swej śmierci 30.12.1936 r. będąc dla sióstr wzorem wiary i czytelnym znakiem charyzmatu "by służyć ubogim i opuszczonym poprzez powściągliwość i pracę. W latach 1993-1997 na terenie archidiecezji przemyskiej trwał proces kanonizacyjny Sługi Bożej matki Anny Kaworek, przekazany do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Rzymie w dniu 30.12.1997 r.
W latach 1923 - 1928 Zgromadzenie prowadziło działalność wychowawczą jako "Stowarzyszenie Niewiast im. Ks. Bronisława Markiewicza".
Po 34 latach wytrwałej pracy na rzecz najbiedniejszych i opuszczonych dzieci i młodzieży doczekały kościelnego zatwierdzenia, którego dokonał w dniu 21 sierpnia 1928 r. biskup przemyski Anatol Nowak. Po latach oczekiwań i niezłomnej wierności powołaniu zakonnemu były teraz "Towarzystwem Sióstr św. Michała Archanioła" . Mogły przywdziać tak bardzo wytęskniony habit zakonny, jako zewnętrzny znak całkowitego oddania się Bogu. W 1956 r. wraz z otrzymaniem dekretu pochwalnego Stolicy Apostolskiej, zgromadzenie zostało zaliczone w poczet zgromadzeń na prawie papieskim.
W latach 1928 - 1956 zgromadzenie podjęło pracę na 25 nowych placówkach. Siostry prowadziły 12 domów dziecka, 17 ochronek i przedszkoli, obejmując opieką około 3 tyś. dzieci Okres okupacji zwiększył jeszcze zakres działalności wychowawczej zgromadzenia. Po drugiej wojnie światowej, na skutek dokonujących się w Polsce przemian odebrano wszystkie placówki wychowawcze. Już przed rokiem 1989 zaczęłyśmy na większą skalę powracać do pracy wychowawczej zgodnie z otrzymanym charyzmatem, by ukazywać Chrystusa światu, a zwłaszcza dzieciom i młodzieży przez wychowywanie jej w zasadach wiary świętej oraz w duchu powściągliwości i pracy. W Polsce Siostry Michalitki pracują w 31 placówkach, prowadząc obecnie 6 domów dziecka, 6 przedszkoli, 3 świetlice środowiskowe i 1 dom matki i dziecka. Ponadto pracują jako katechetki, pielęgniarki, zakrystianki, organistki, kancelistki i opiekunki parafialne.
Choć zgromadzenie wyrosło na polskiej ziemi, obejmuje swym wpływem apostolskim i wychowawczym także inne kraje. W latach 1976-1984 siostry pracowały jako pielęgniarki w Libii. Obecnie jest 7 placówek zagranicznych. Michalitki pracują w Niemczech, Francji, Białorusi i Ukrainie. Od 1984 r. obecne są w Kamerunie na dwóch placówkach misyjnych, wszędzie posługując najbardziej potrzebującym, szczególnie dzieciom i młodzieży.
Ks. Markiewicz wytyczył siostrom heroiczną drogę do świętości poprzez całkowite zaparcie się siebie i poświęcenie najuboższym. Całe życie sióstr przeniknięte jest duchem uwielbienia Boga. Tę postawę uwielbienia doskonale określa modlitwa Ojca Założyciela: "Oto jestem Panie, aby Ci hołd złożyć, wielbić, miłować, dziękować, aby z aniołami Tobie towarzyszyć". Centrum życia i najważniejszym wydarzeniem każdego dnia stanowi Eucharystia. Jest to czas współofiarowania siebie samych razem z Chrystusem Bogu Ojcu. Niepokalana jest panią i Mistrzynią życia wewnętrznego sióstr. Jej oddajemy się całkowicie, naśladując postawę Służebnicy Pańskiej ustawicznie zatopionej w Bogu i zatroskanej o zbawienie dusz.
W 2003 roku Zgromadzenie obchodziło 75-lecie kościelnego zatwierdzenia. Z tej okazji otrzymałyśmy list i błogosławieństwo Ojca Świętego Jana Pawła II. Ojciec święty życzy nam, by przeświadczenie naszego Ojca Założyciela, że "troska o wychowanie dzieci, a szczególnie biednych, odmieni oblicze ziemi", było swoistym wyzwaniem na początku nowego tysiąclecia, by w tym duchu rozwijać dzieła apostolskie i z odwagą podejmować nowe dzieła miłosierdzia w kraju i na misjach.
Obecnie Zgromadzenie Sióstr św. Michała Archanioła liczy 258 sióstr profesek, 9 nowicjuszek, 2 postulantek i 4 kandydatki.
 Do profesji wieczystej siostry przygotowują się 9 lat: 1 rok kandydatury, 1 rok postulatu, 2 lata nowicjatu i 5 lat junioratu. W ramach poszczególnych etapów formacji prowadzone są regularne wykłady dokształcające z teologii, Pisma św., życia duchowego, historii.
Wszystkie siostry mają możliwość rozwijania własnych talentów poetyckich, plastycznych, muzycznych. Wiele sióstr zdobywa formację intelektualną i zawodową na wyższych studiach, a wszystko po to, by z wewnętrznej dynamiki życia wypływało apostolskie zaangażowanie w Kościele.
oprac. s. Nereusza Krystyna Czubińska
|
|
